Nafaka Davaları
NAFAKA DAVALARI
Nafaka Türleri nelerdir?
1) Tedbir Nafakası
Boşanma davası açılmadan önce veya açıldıktan sonra eşlerden birinin veya ergin olmayan çocukların (18 yaşından küçük) hayatlarını sürdürmek amacıyla hükmedilen nafakadır.
- a) Eş için ödenecek tedbir nafakası:
Tedbir nafakasına taraflardan birinin talebi olmasa da hükmolunur. Boşanma davası sırasında eğer eşlerden biri tedbir nafakası isterken belli bir meblağ öngörmüşse hakim bu meblağdan daha yüksek bir miktara hükmedemez. Eş, belli bir miktar için talepte bulunmamışsa, esas itibariyle her iki eş için aynı hayat standardını sağlayacak bir nafakaya hükmolunmalıdır. Tedbir nafakasına kural olarak, dava tarihinden itibaren karar verilir. Geçici tedbir nafakası eşlerden birinin ölümü, hakkında gaiplik kararı alınması, ölüm karinesinin varlığı, boşanma kararının kesinleşmesi, evliliğin iptali kararının kesinleşmesi, belli bir süre için öngörülmüşse bu sürenin dolması, nafakayı alan eşin başkasıyla sürekli ve düzenli yaşamaya başlaması veya boşanmadan vazgeçme halinde sona erer.
- b) Çocuk için ödenecek tedbir nafakası:
Boşanma davası devam ettiği süre boyunca çocuğun geçici velayeti kendisine bırakılmayan taraf, çocuğun masraflarının karşılanması için tedbir nafakası ödemekle yükümlüdür. Boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren ise çocuğun velayeti kendisine bırakılmayan tarafın ödeyeceği nafaka “iştirak nafakası”dır. Nafaka miktarını tespitte, ailenin yaşam standardı, çocuğun vasati ihtiyaçları ve tarafların geliri, ödeme gücü göz önünde tutulur. Birden fazla çocuğun olması halinde, her çocuğun ihtiyacı ayrı ayrı dikkate alınır.
2) İştirak Nafakası
Boşanma davasında yerel mahkeme kararı sonrasında çocuğun velayeti kendisinde olmayan eş aleyhine çocuğun giderlerine katılmasını sağlamak üzere hükmedilen nafakadır. Hakim boşanma kararında, bu nafakanın miktarını belirtir. Nafaka esas itibariyle çocuk için ödenir; fakat çocuğun dava ehliyeti olmadığı için davayı velayet hakkına sahip taraf kendi adına açar.
Hakim, küçük çocuklar için nafakaya karar verirken kendiliğinden araştırma yapacak ve karar verecektir. Ergin olanlar nafaka istiyorlarsa, boşanma davasının dışında, kendileri adına bağımsız olarak ana ve babaya karşı ayrı bir dava açmaları gerekir. Çocuk kendisinden alınan taraf, kendi mali gücü oranında bir nafaka ödemekle yükümlüdür. Nafakaya hükmedilirken nafaka ödeyecek olanın asgari geçimine giren miktara dokunulmaz. Hakim nafakaya taraflardan bir talep gelmese de, karar vermek zorundadır. Çünkü iştirak nafakasına ilişkin hükümler, çocukların korunmasına yönelik olup kamu düzenine ilişkindir.
3) Yoksulluk Nafakası
Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz. Taraflar şartların değişmesi halinde nafakanın artırılmasını veya indirilmesini talep edebilirler. Yoksulluk nafakası alan tarafın yoksulluğu sona ermişse veya nafaka ödeyen tarafın mali durumu bozulmuşsa, nafaka miktarı değiştirilir. Yoksulluk nafakasının kendiliğinden sona ermesi halleri; alacaklı tarafın yeniden evlenmesi veya taraflardan birinin ölümüdür. Yoksulluk nafakasının mahkeme kararıyla sona ermesi halleri ise, alacaklı tarafın evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması veya haysiyetsiz hayat sürmesi şeklindedir. Yoksulluk nafakasını talep etme, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden 1 yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
4) Yardım Nafakası
Bir kimsenin, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan altsoy ve üstsoyu ile kardeşlerine ödediği nafaka türüdür. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır. Nafaka davası, mirasçılıktaki sıra göz önünde tutularak açılır. Dava, davacının geçinmesi için gerekli ve karşı tarafın malî gücüne uygun bir yardım isteminden ibarettir. Nafakanın, yükümlülerin bir veya bir kaçından istenmesi hakkaniyete aykırıysa hâkim, onların nafaka yükümlülüğünü azaltabilir veya kaldırabilir.
BÖLENLER HUKUK BÜROSU
Abdurrahman Mah. Şehit Emniyet Mdr. Ertan Nezihi Turan Cad. No:7 Yaşar Atlı Plaza K:4 D:58 Edirne
